Sybe Kornelis Bakker

Geslacht: Man
Vader: Tjalling Bakker
Moeder: Antje Gaarkeuken
Geboren: 10 Nov 1875 Wier
Overleden: 2 Jan 1918 Zwolle
Beroep: predikant
Aantekeningen: Na zijn gymnasiumtijd te Leeuwarden studeerde Bakker theologie te Leiden. De wetenschappelijke beoefening van de theologie bekoorde de practicus niet. Als links-moderne kwam hij in 1899 te Peperga-Blesdijke, in 1901 te Wynaldum en in 1905 te Bolsward als 'rode dominee' naast de liberale dr. C.J. Niemeyer. Van 1908 tot zijn vroege dood in 1918 stond hij als Hervormd predikant te Zwolle.
Bakker was een gevierd spreker, die bewogen door een 'oprecht, zedelijk pathos' en door een groot optimisme zich op allerlei terreinen inzette. Jong al geheelonthouder en socialist deed hij mee aan het christen-socialistische weekblad De Blijde Wereld en populariseerde in geschrifte de ideeën die onder de vrijzinnige christen-socialisten leefden. Hij werd in 1905 lid van de SDAP en behoorde tot de rechtervleugel. Hij scheidde het kerkelijk optreden en de politieke werkzaamheden. De kerk zag hij evenals de partij niet als doel, maar als middel bij de volksontwikkeling en -verheffing. Het ging hem om de ziel van de mens en de solidariteit tussen de mensen. Niet iedere christen hoefde socialist te zijn. Geloof was een privé-zaak. Het eigen geloof dreef hem echter tot het socialisme, ook tot de klassenstrijd. Het christendom moest anti-kapitalistisch zijn. De geest was niet ondergeschikt aan de stof. Hij noemde zich graag christen-socialist en christen-socialist. Evenals zijn geestverwanten was hij optimist en had weinig oog voor het revolutionerende, dat ook in het christendom schuilt. Christendom en socialisme waren voor hem zedelijke bewegingen, die de blijde wereld nabij brachten. Van de duistere tegenkrachten in mens en maatschappij, in christen en socialist wist hij, kind van zijn tijd als hij was, te weinig. De blijmoedige man, die steeds weer nieuwe initiatieven nam en als propagandist en bemiddelaar zeer gezocht was, nam weinig deel aan de kerkelijke strijd tussen rechts en links. Van 1908 tot 1918 zat hij in het bestuur van de Nederlandsche Protestantenbond. In 1915 richtte hij het Religieus-Socialistisch Verbond mee op. In datzelfde jaar vormde hij met de orthodoxe Enka (Anke van der Vlies) en de vrij-religieuze Kees Meyer de redactie van Het Nieuwe Leven.
Tot verbazing en ook ergernis van velen aanvaardde hij in 1914 de door Troelstra geproclameerde 'godsvrede'. Nu het vaderland in gevaar was, mochten de sociale geschillen niet te veel nadruk krijgen. Vaderlandsliefde, ook de liefde tot het Friese vaderland, was voor Bakker een groot goed. Hij werd majoor-veldprediker en was een der allerbesten. Als predikant werd hij, na veel strijd, te Zwolle opgevolgd door G. Horreüs de Haas. Bakker had een vlotte pen en publiceerde veel. Verschillende brochures maakten veel opgang.
Archief:
Plakboek betreffende het overlijden van ds. S.K. Bakker en 30 losse stukken... 1959-1971 in Provinciale Bibliotheek van Friesland (Leeuwarden), Hs. 1723.
Publicaties:
Naast het kruis de roode vaan (Amsterdam 1907; l9l83); De zedelijke beteekenis van het socialisme (Rotterdam, 1907); Van het droeve, blijde leven. Gedachten van een christen-socialist (Rotterdam 1907; 19172); Het christen-socialisme (Baarn 1909). Een overzicht van zijn publikaties in: Mededelingenblad, nr. 17, april 1960, 14-15 in: A.H. Ligthart Schenk, Bibliografie van het christen- en religieus-socialisme in Nederland, 1900-1940 (Amsterdam 1969) en in bibliografie van en over S.K. Bakker, aanwezig in Provinciale Bibliotheek van Friesland (Leeuwarden), A 4151.
Literatuur:
A. Tjaden-van der Vlies: 'Ds. S.K. Bakker overleden' in: Vragen van den Dag, 1918, 147-149; Ds. S.K. Bakker 10 nov. 1875-2 jan. 1918. Gedenkboek (Sneek 1918). (Een exemplaar met portret aanwezig in de Provinciale Bibliotheek van Friesland); Vliegen, Kracht II, 452-455; H.J. Wilzen, A. van Biemen, Samen op weg (Amsterdam 1953); J.J. Kalma, 'Bakker (Siebe Kornelis)' in: Mededelingenblad, nr. 17, april 1960, 14-15; H.F. Meulink, Het christen-socialisme van De Blijde Wereld voor de eerste wereldoorlog (doctoraalscriptie Amsterdam 1976).
Auteur: J.J. Kalma
Oorspronkelijk gepubliceerd in: BWSA 2 (1987), p. 8-9
Laatst gewijzigd: 21-05-2003

Gezin 1

Huwelijkspartner: Anna Henderika Hillegonda Germs geb. 20 Feb 1877
Huwelijk: 29 Dec 1898 Achtkarspelen
Kinderen:
  Tjalling Bakker Male geb. 27 Nov 1899
  Frederik Bakker Male geb. 7 Juli 1902