Eugen Henrich Gugel
| Geslacht: | Man | |
| Vader: | Eugen Albert Gugel | |
| Moeder: | Katharina Luise Hesz | |
| Geboren: | 26 MRT 1832 | Bergzabern, Rijn-Beieren |
| Overleden: | 21 MEI 1905 | Den Haag |
| Beroep: | hoogleraar aan de Polytechnische School | |
| Aantekeningen: | GUGEL (Eugen) werd geboren 26 Mrt. 1832 te Bergzabern in Rijn-Beieren, overl. te Gravenhage 21 Mei 1905. Zijn ouders waren Eugen Albert Gugel en Katharina Luise Hesz. Hij was het jongste van acht kinderen. Zijn vader vervulde het ambt van beiersch Landkommissär (Bezirks-Amtmann). Toen zijn vader naar Zweibrücken was overgeplaatst, bezocht Gugel daar het gymnasium en van 1850-1856 de Polytechnische school en de Academie van Beeldende Kunsten te München. Hij onderscheidde zich daar en behoorde tot de beste leerlingen van Prof. Ludwig Lange, zoodat hij na het verlaten dezer inrichtingen terstond plaatsing vond op het sectiebureau te München bij den aanleg der beiersche staatsspoorwegen. Hij werd belast met den bouw van de stations op de lijnen Rosenheim - Innsbrück van den Brenner spoorweg. Daarna was hij werkzaam bij de uitvoering van gerechtsgebouwen in Neder-Beieren en bij het ontwerpen van een zomerpaleis aan het Starnberger meer voor den koning van Beieren, Maximiliaan II, volgens de plannen van Voit. De dood des konings maakte echter aan dit laatste een einde. Koning Lodewijk II belastte hem toen met de uitvoering eener uitbreiding aan het slot Berg eveneens aan het Starnberger meer. Van langen duur was zijn werkzaamheid echter niet, want bij K.B. van 14 Aug. 1864, werd hij benoemd tot hoogleeraar in de schoone bouwkunst aan de Polytechnische school te Delft. Thorbecke had hierover eerst Gugel's vroegeren leermeester, Prof. Lange, geraadpleegd, die in den internationalen wedstrijd voor een gebouw der Staten-Generaal bekroond was. Bijna 40 jaren heeft hij dit ambt vervuld, tot het bereiken van den leeftijdsgrens hem noopte ontslag te nemen. 2 Juli 1902 verliet hij de Polytechnische school en vestigde zich metterwoon te 's Gravenhage. Vóór Gugel's verschijnen aan de Polytechnische school, was het onderwijs in de bouwkunde nihil. Rieber zegt hiervan in het Bouwkundig weekblad van 26 Februari 1902: Voorwaar dus geen aanlokkelijke en gemakkelijke taak voor den nauwelijks 32-jarigen architect, om, zonder steun van het werk van een voorganger en in een hem vreemde omgeving, in een zeer gewichtig ambt op te treden. Hoezeer een leermeester in zulk een zaak slaagt, kunnen leerlingen het beste beoordeelen. Vele zijn de bouwkundige ingenieurs, die onder zijn leiding afstudeerden om niet te gewagen van de honderden, die zich op zijn colleges voor een middelbaar akte bekwaamden. Tweemaal hebben zijn leerlingen en vrienden gelegenheid gehad hem te huldigen, nl. 5 Sept. 1889 bij zijn 25-jarigen ambtsvervulling en 26 Maart 1902 bij zijn 70sten verjaardag. Bij het laatste werd hem een gouden gedenkpenning aangeboden volgens ontwerp van Edema van der Tuuk, beeldhouwer te Amsterdam. De voornaamste bouwwerken van Gugel zijn de volgende: het gebouw voor de physica te Delft (1874), het Gebouw voor kunsten en wetenschappen te 's Gravenhage (1875-76), de studenten-societeit te Leiden (1875); voor den heer van Marken ontwierp hij verschillende plannen voor het Agneta-park te Delft; met den heer P.J.H. Cuypers vervaardigde hij het ontwerp voor de nieuwe torenspits der Nieuwe kerk te Delft, welke spits in 1877 voltooid is. Zoowel voor het rijksdaggebouw te Berlijn als voor de Beurs te Frankfort a.M. leverde hij monumentale ontwerpen; zijn plan voor een kurhaus met badhotel te Baden in Zwitserland werd bekroond. Het door hem in opdracht der regeering vervaardigde plan voor een nieuw universiteitsgebouw te Leiden is niet tot uitvoering kunnen komen. Zijn laatste veelomvattend werk is het universiteitsgebouw te Utrecht (1892) geweest, ontworpen en uitgevoerd met den architect-directeur der gemeentewerken F.J. Nieuwenhuis. Als schrijver heeft Gugel een grooten naam verworven. Behalve talrijke publicaties in verschillende bouwkundige tijdschriften gaf hij uit: Geschiedenis van de bouwstijlen in de hoofdtijdperken der architectuur (Arnhem 1871, welk werk in 1883-1887 een 2den en in 1901-03 een 3den druk verkreeg, terwijl in 1906-07 een nieuwe uitgave verscheen te Rotterdam); Architectonische vormleer, 1e deel de vormen der buitenordonnantiën, 2e deel de vormen der binnen-ordonnantiën, 3e deel, de beginselen van het projecteeren, 4e deel, hand- en vakwerkbouw en vervolg op Dl. I en II ('s Grav. 1880-1890, 5 bdn. fo.). Behalve als bouwmeester en schrijver liet hij anderen van zijn groote gaven genieten door zijn gewaardeerde adviezen als lid in verschillende commissiën. Herhaaldelijk trad hij op als beoordeelaar van prijsvragen, jaren achtereen was hij lid en voorzitter van de examen-commissie voor het middelb. onderw. in rechtlijnig teekenen, handteekenen, en boetseeren, hij had zitting in de commissie van rijksadviseurs voor de monumenten van geschiedenis en kunst, enz. Hij was eerelid der Maatschappij tot Bevordering der bouwkunst en van het genootschap Architectura et Amicitia, wel een bewijs, hoe Gugel in vakkringen gezien was. 8 Jan. 1908 werd door oud-leerlingen, vrienden en vereerders van wijlen Gugel als blijvende herinnering aan zijn nagedachtenis een monument onthuld, aan den ingang van de gang, welke toegang geeft tot de collegezalen, waarin hij eenmaal doceerde. Het gedenkteeken bestaat uit een, in een rand van marmer gevatte groen bronzen plaat, waarin in vergulde letters het inschrift: Anno 1907. Ter herinnering aan Eugen Gugel, architect, hoogleeraar aan de Polytechnische school 1863-1902. Men zie verder over hem: J.J.L. Bourdrez, Eugen Gugel in de Bouwwereld 26 Maart 1902 (met portret en afbeeldingen zijner bouwwerken); C.T.J. Louis Rieber, Prof. E. Gugel in Bouwkundig weekblad van 26 Februari 1901 (met portret); J.F. Klinkhamer, Eugen Gugel in Elzeviers geill. maandschrift XXII, met portret; Gugel's feestdag in De Bouwwereld 1902; J.H.W. Leliman, Levensbericht van Eugen Gugel in Levensber. Letterk. 1906/7, 230. Roelofs Heyermans Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 3 (1914) |
|
Gezin 1
| Huwelijkspartner: | Franciska Maria Magdalena Josepha Leo | geb. 1830 overl. 7 MEI 1902 |
| Huwelijk: |