Frederik Carel Gerretson

Geslacht: Man
Vader: Bartholomeus Johannes Gerretson
Moeder: Anna Gesina van den Heuvel
Geboren: 9 Feb 1884 Kralingen
Overleden: 27 OKT 1958 Utrecht
Beroep: directie-assistent bij een Petroleum Maatschappij, hoogleeraar
Aantekeningen: CHU-senator op de rechtervleugel. Kreeg bekendheid onder zijn dichtersnaam 'Geerten Gossaert'. Enige tijd aanhanger van het fascisme. Had een ingebakken achterdocht. Secretaris van de BPM, een onderdeel van het Shell-concern, en hoogleraar in Utrecht op de door dat concern betaalde leerstoel. Exponent van de Utrechtse conservatief-koloniale stroming in de CHU. Bestreed zowel de Indië-politiek van de naoorlogse kabinetten als de steun die Tilanus daaraan gaf. Keerde zich ook het door zijn partijgenoot minister Kernkamp tot stand gebrachte Statuut van het Koninkrijk. Op latere leeftijd sterk gehinderd door doofheid. Vanwege zijn scherpe redevoeringen zelfs in eigen politieke kring niet zo populair, maar wel bewonderd om zijn fraaie betogen.
1.
Voornamen (roepnaam)
Frederik Carel (Carel)
2.
Personalia
geboorteplaats en -datum
Kralingen (thans gem. Rotterdam), 9 februari 1884
overlijdensplaats en -datum
Utrecht, 27 oktober 1958
3.
Partij/stroming
partij(en)
CHU (Christelijk-Historische Unie)
4.
Hoofdfuncties/beroepen (4/5)
-
secretaris directie BPM (Bataafsche Petroleum Maatschappij), vanaf 1 augustus 1917
-
bijzonder hoogleraar "oude en jongere geschiedenis van Nederlands-Indië en de vergelijkende koloniale geschiedenis, benevens de vergelijkende volkenkunde van Nederlandsch-Indië", Rijksuniversiteit Utrecht, van 1 september 1925 tot 27 juni 1939 (vanwege het fonds ten behoeve van Indologische studiën)
-
buitengewoon hoogleraar "constitutionele geschiedenis van het Koninkrijk in Europa en overzee", Rijksuniversiteit Utrecht, van 27 juni 1939 tot 20 september 1954
-
lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 18 september 1951 tot 3 juli 1956
gevangenschap/internering
geïnterneerd, vanaf 24 oktober 1940 (gedurende korte tijd)
U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.
5.
Partijpolitieke functies (0/2)
In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.
6.
Nevenfuncties (2/10)
-
artikelschrijver in onder meer "Utrechts Provinciaal en Stedelijk Dagblad", "Leeuwarder Courant", "Het Vaderland", "De Nieuwe Rotterdamsche Courant" en "Algemeen Handelsblad"
-
lid bestuur Stichting Rijksbehoud, vanaf 8 juni 1950
U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.
7.
Opleiding
In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.
8.
Activiteiten
als parlementariër
-
Sprak in de Eerste Kamer vooral over buitenlandse zaken, binnenlandse zaken en overzeese rijksdelen. Sprak verder o.a. enkele keren over verkeer, onderwijs, sociale zaken en economische zaken.
-
Interpelleerde op 7 februari 1956 minister Luns over het zijns inziens onjuiste antwoord op een vraag over een niet geheime, nochtans niet overgelegde overeenkomst over de Deltawateren (beantwoording vond plaats door Beyen, die de afwezige Luns verving).
opvallend stemgedrag (0/3)
In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.
9.
Wetenswaardigheden
algemeen (3/13)
-
Werd in 1951 dankzij steun van de KNP (Welter) en van twee VVD-leden in de Staten van Zuid-Holland tot Eerste Kamerlid gekozen
-
Bedankte in 1953 voor het lidmaatschap van de Eerste Kamercommissie voor buitenlandse politiek, omdat hij het oneens was met de wijze waarop die commissie functioneerde
-
Keerde zich in 1954 aanvankelijk tegen het Statuut voor het Koninkrijk, dat onder het bewind van CHU-minister tot stand kwam. Hij vond dat het openlaten van de mogelijkheid voor Suriname en de Nederlandse Antillen om het staatsverband te verlaten, neerkwam op landverraad. Nadat dit bezwaar was weggenomen, stemde ook hij vóór het Statuut.
uit de privésfeer (3/4)
-
Zijn eerste echtgenote was een dochter van generaal Van Daalen, die betrokken was bij de gewelddadige pacificatie van Atjeh
-
Leed aan doofheid en sprak daarom moeilijk verstaanbaar
-
Volgens E.N. van Kleffens was Gerretson een briljante gecompliceerde geest met een onsympathiek en slecht karakter, een verwerpelijke natuur.
anekdotes en citaten
-
Toen minister Van Maarseveen, in 1949 eerstverantwoordelijke voor de soevereiniteitsoverdacht aan Indonesië, in 1951 was overleden, zei Gerretson: "Minister Van Maarseveen is vroegtijdig de genade toegediend, om de ruïne van zijn levenswerk niet te hoeven aanschouwen."
-
Toen hij in 1954 bij de behandeling van de begroting Buitenlandse Zaken vóór oppositielid Wendelaar (VVD) het woord voerde, verklaarde hij dat op kenmerkende kleurrijke wijze: "Dat reeds als tweede een Regeringsman het woord vraagt, die spreekt namens een fractie, homogeen ook daarin, dat zij uitmunt in Regeringsgezindheid en gematigdheid, geschiedt alleen ter liefde van hem, die wij straks als de woordvoerder van de rechtervleugel der oppositie hopen te horen."
-
Tijdens de behandeling van de begroting van Algemene Zaken in februari 1956 ontspon zich een pittig debat tussen hem en premier Drees over zijn manier van optreden en vele geuite beschuldigingen. Drees zei tegen hem: "Ik zou de geachte afgevaardigde willen vragen: Bekijkt u nu werkelijk eens, wat u tegen anderen zegt van een zelfde oogpunt uit als wat anderen tegen u zeggen. Dan geloof ik, dat u tot de conclusie zou komen, dat het voor het openbare leven van grote waarde zou zijn, als u wat minder ergdenkend zou staan tegenover anderen, met wie u het niet eens bent"
verkiezingen
-
In 1951, 1952 en 1955 gekozen door Groep IV: Zuid-Holland
pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
-
Geerten Gossaert (pseudoniem als dichter)
-
"Geheimrat" (vanwege zijn achterdochtige karakter)
Parlement.com

Gezin 1

Huwelijkspartner: Christina Elisabeth van Daalen geb. 1897
Huwelijk: 26 Apr 1923 Den Haag
Scheiding: 8 OKT 1930 Utrecht

Gezin 2

Huwelijkspartner: Christina Elisabeth Harmsen geb. 1894
Huwelijk: 12 Nov 1941 Epe