Henri Jacques Marie Cooijmans

Geslacht: Man
Vader: Hubertus Johannes Maria Cooijmans
Moeder: Maria Josephina Leonarda Huberta Vermeulen
Geboren: 24 Aug 1905 Den Bosch
Overleden: 17 MEI 1986 Oisterwijk
Beroep: gemeentearts
Aantekeningen: Last Name: Cooymans
First Name: Henry Jacques Marie
Alias: HARRY
Date of Birth: 24/08/1905
Date of death: 17/05/1986
Rescuer's fate: survived
Nationality: THE NETHERLANDS
Gender: Male
Profession: MEDICAL STUDENT
Place during the war: Sint Oedenrode, Noordbrabant, The Netherlands, Utrecht, Utrecht, The Netherlands
Rescue Place: Sint Oedenrode, Noordbrabant, The Netherlands
Rescue mode: Hiding
File number: File from the Collection of the Righteous Among the Nations Department (M.31.2/6667)
At the beginning of the war, Henry (Harry) Cooymans was a medical student at the Academic Hospital in the city of Utrecht. One of his courses, bacteriology, had for a lecturer Dr. Jacob van der Hoeden (who later became a professor at the Hebrew University of Jerusalem). When Harry suddenly had to leave the course, he left his lecturer a note that read: Knowing that you are Jewish, and that you may get in trouble, I leave you my name and address. You can contact me whenever you need help. In October 1942, when van der Hoeden’s two younger daughters, Rachel and Jacquelin (Lieneke), aged 13 and ten respectively, had to flee from their hiding place, he contacted Harry and Alice Cooymans, who immediately offered the girls a hiding place in their home in St. Oedenrode, North Brabant. Rachel and Lieneke stayed with the Cooymans family from October 1942 until April 1943. Jacob constantly offered to pay towards his children’s upkeep, but the Cooymanses declined the money every time. Lieneke and Rachel (alias Fransje) passed as family members. Indeed, they were treated as such in all respects. The fugitive girls studied, helped decorate the Christmas tree, sang Christmas carols, occasionally went on walks in the woods with the three Cooymans children (aged seven, five, and three) and their nanny, and even attended daily evening prayers. No one apart from Harry and Alice knew the girls’ true identities. In April 1943, a Dutch police officer warned Harry and Alice that the Germans had become suspicious of the girls and were planning to investigate their identity. Many years later, Alice told her foster daughters that the most difficult thing she ever had to do in her life was to tell van der Hoeden that his daughters had to move into another hiding place.
On July 31, 1995, Yad Vashem recognized Henry Jacques Marie Cooymans and his wife, Alice Hedwig Franciska Cooymans-Schöller, as Righteous Among the Nations.
Geboren in Den Bosch op 24 augustus 1905 als zoon van Hubertus Johannes Maria Cooymans (Den Bosch 1 november 1874-15 februari 1951), directeur van drankfabriek J.G. Cooymans & Zn. (de voorvaderen waren uitvinder van het advocaatdrankje), en Maria Josephina Leonarda Huberta Vermeulen (Den Bosch 11 januari 1876-16 november 1971). Hij kwam uit een groot katholiek gezin. Hij huwde op 29 januari 1935 in Den Bosch met Alice Marie Hedwig Francisca Schöller (20 mei 1909-19 juli 1994) met wie hij in Oisterwijk een dochter kreeg: Marie Theresia Hedwig Huberta (2 februari 1936). Daarnaast kreeg het echtpaar nog twee kinderen, waaronder zoon Peter. Cooymans slaagde in juni 1925 in Den Bosch voor het diploma gymnasium. Studeerde medicijnen in Utrecht, waar hij in juli 1928 zijn kandidaats behaalde, in oktober 1932 werd bevorderd tot semi-arts en in juli 1934 tot arts. In november 1930 won hij als lid van het Utrechtse Studenten Corps de tweede prijs bij een wedstrijd tijdens de lustrumviering voor het schrijven van het openluchttoneelstuk 'De verovering van Jeruzalem'. Hij studeerde ook nog in Berlijn om internist te worden, maar brak die studie na de Rijksdagbrand (27 februari 1933) af. Zijn eerste praktijk kreeg hij in 1934 in Oisterwijk. hij werd er tevens gemeentearts (1934-1936). Eerst woonde hij nog in Utrecht maar op 24 augustus 1935 vestigde hij zich op Huize Kelckhof (Dorpsstraat B326). Vanaf 30 oktober 1935 hield hij ook zitdagen in het Moergestelse gemeentehuis aan de Kloosterlaan. In 1936 kreeg hij een praktijk buiten Oisterwijk, derhalve nam hij op 18 november 1936 ontslag als gemeentelijk geneesheer. Sinds 1938 had Cooymans een artsenpraktijk in Sint-Oedenrode en was hij daar gemeentearts. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hielp hij het Joodse gezin van dr. Jacob van der Hoeden. Van der Hoeden was lector bacteriologie aan de Utrechtste universiteit en werkzaam in een ziekenhuis, als zodanig kende Cooymans hem. Hij had Van der Hoeden een briefje geschreven: 'Wetende dat je Joods bent en dat je in de problemen kunt komen, laat ik je mijn naam en adres achter. Je kunt contact met me opnemen wanneer mijn hulp nodig is'. In oktober 1942 zocht Van der Hoeden voor zijn twee dochters Rachel (13) en Jacqueline (Lieneke) (10) een nieuwe onderduikplaats. Omdat Cooymans hem had aangeboden te helpen, werd dat dus bij Harry en Alice in Sint-Oedenrode. De twee Joodse meisjes zouden er tot april 1943 verblijven. De Cooymansen weigderden het aangeboden geld voor de onderduik. Rachel kreeg een niet-Joodse schuilnaam: Fransje. De kinderen werden als familieleden naar de buitenwacht gepresenteerd. In april 1943 waarschuwde een Nederlandse politieman Cooymans dat de Duitsers vermoedden dat hij Joodse onderduikers had. Het echtpaar moest toen Van der Hoeden vertellen dat hij naar een nieuwe onderduikplek op zoek moest. Het gezin Van der Hoeden overleefde de Duitse bezetting, vader werd later hoogleraar in Israël. Cooymans had in zijn achtertuin van zijn woning aan de Lindendijk in Sint-Oedenrode, toen de oorlog dreigde, een schuilkelder laten bouwen. Die deed in de oorlog ook dienst als tijdelijk onderdak voor gestrande geallieerde piloten. Cooymans was betrokken bij het verzet. Het gezin Cooymans verhuisde na de bevrijding naar Vught. Cooymans voltooide alsnog een internistenopleiding en werd internist-röntgenoloog. In november 1971 woonde hij in Dorst. Cooymans overleed te Oisterwijk op 17 mei 1986. Op 31 juli 1995 kregen Harry en Alice postuum de Yad Vashem-onderscheiding 'Rechtvaardigen onder de Volkeren'.
Literatuur: Tami Shem-Tov, Voortaan heet je Lieneke. Een vader schrijft brieven aan zijn ondergedoken dochtertje (Amsterdam 2009).
advandenoord.nl

Gezin 1

Huwelijkspartner: Alice Marie Hedwig Francisca Schöller geb. 20 MEI 1909 overl. 19 Juli 1994
Huwelijk: 29 Jan 1935 Vlijmen