Wilhelmina Theodora Schilthuis

Geslacht: Vrouw
Vader: Johannes Gerhard Schilthuis
Moeder: Cornélie Jeanne Henriette Wassenaar
Geboren: 25 Juni 1920 Den Haag
Overleden: 5 MRT 2002 Driebergen
Religie: Doopsgezind
Aantekeningen: Haar eerste levensjaren bracht Willy door op een bovenhuisje in een nieuwbouwwijk in Den Haag. Maar dat veranderde spoedig omdat haar vader, die ingenieur bij de Zuiderzeewerken was, werd overgeplaatst naar Anna Paulowna in de kop van Noord-Holland. Na een paar jaar werd dat, ook weer niet voor lang, het voormalige eiland Wieringen. In 1929 toen haar vader werd teruggeroepen naar het hoofdkantoor, verhuisde het gezin opnieuw naar Den Haag.
In deze negen jaren groeide het gezin tot zijn volle omvang: Tineke kwam erbij in Den Haag, Jan in Anna Paulowna en Hans en Nel op Wieringen.
In die plattelandsperiode kwam Willy voor het eerst intensief in contact met de aarde en de plantjes, spelend in de zandbak, werkend in haar tuintje (1 m2), helpend in de grote tuin, enzovoort. Haar ouders hebben die kant van het leven zeer zeker gestimuleerd, onder andere door wandelingen in de weekends en door de keuze van de vakantiebestemmingen. Tot 1935 was dat steevast twee weken logeren bij opa Schilthuis in Haren bij Groningen. Hier werden hele dagen doorgebracht in de grote tuin en moestuin of op de zolder, waar het speelgoed was opgeborgen. Na opa’s dood werd de grote woonark van een oom op de Kaag bij Warmond een vaste stek, waar werd gezeild en gezwommen.
Tijdens haar tweede periode in Den Haag werd de Vrije school een van de vaste polen in Willy’s leven, waar ze het bijzonder naar haar zin had. Helaas kwam daar een eind aan, toen haar vader weer eens werd overgeplaatst (en dat was niet de laatste keer), dit maal naar Bergen. Willy kwam daar, niet tot haar vreugde, terecht op een gewone meisjes mulo. Dat duurde gelukkig maar drie jaar, tot ze weer naar de vrije School kon omdat de volgende overplaatsing plaats vond.
In Bergen was een huis met een flinke tuin met boomgaard. Hier zijn Willy’s belangstelling voor tuinieren, het landschap en de natuur zeker gestimuleerd en werd ze lid van de NJN.
Na de twaalfde klas van de Vrije school ging ze in 1938 naar een tuinbouwinstituut met internaat voor meisjes in Zuid Engeland; primair voor de taal, maar het tuinbouwaspect was mooi meegenomen. Daar nam ze het besluit om in deze richting verder te gaan. In verband met de oorlogsdreiging kwam zij vervroegd terug uit Engeland en begon op de tuinbouwschool voor meisjes Huis te Lande in Rijswijk een verkorte opleiding. Daarna maakte ze, door toedoen van mevrouw Casparé, kennis met de biologisch-dynamische tuinbouw. Dit werd verder verdiept op het bedrijf van Djoeke van Vemde in Schoorl. Haar verblijf in Schoorl eindigde in november 1944, met het overlijden van haar vader, toen ze naar Groningen kwam en nauwelijks meer terug kon. Dat was het begin van een wat rommelige periode, die duurde tot mei 1946, toen ze aan de slag kon op het bdtuinbouwbedrijf van Hans Wolterbeek bij Amsterdam.
Er kwam al gauw een eind aan, toen ze in 1947 werd gekaapt door Klaas de Boer, die voor de pas opgerichte biologisch-dynamische land- en tuinbouwschool Warmonderhof een praktijklerares zocht, die ook nog allerlei andere dingen kon doen. Algauw hoorde ze als jongste tot de driehoofdige leiding van de school en was ook belast met de leiding van het internaat. Daar zat ze middenin, met een eigen kamer, waar ze studeerde, haar lessen voorbereidde enz.
Aan alles komt een eind, dus ook aan Willy’s vaste functie op Warmonderhof, maar niet aan haar vriendschap met Klaas en Mieneke de Boer. Die is hun leven lang hecht gebleven, terwijl hun paden elkaar voortdurend kruisten binnen de BD-Vereniging en haar satellieten.
In die wereld heeft Willy overigens veel vriendschappen gesloten, die vaak een lang leven waren beschoren.
Willy eindigde haar vaste werk op Warmonderhof toen ze in 1964 haar eigen bedrijf de Vier Jaargetijden in Nieuwe Wetering begon.
Daar toonde ze, als een duizendpoot dat ze kon organiseren; zelf in de tuin bezig zijn, lesgeven, lezingen houden, de afzet van de producten regelen, en zo veel meer.
Als een rots in de branding liet ze al die besognes op zich afkomen. Moeder werd zo geïnspireerd door het project, dat ze haar eigen huis van de hand deed om op de Vier Jaargetijden het uitgebreide huishouden met de inwonende medewerkers draaiende te houden.
Dat bleek na een aantal jaren voor haar te zwaar, waarop ze zich terugtrok in een flat in Den Haag en Willy andere oplossingen zocht.
De Vier Jaargetijden, waarvan de grond nu is vergraven ten behoeve van de HSL, was één van de eerste van een groeiende reeks nieuwe bd-bedrijven. Vanzelfsprekend stimuleerde dit groei en taakverzwaring van de BD-Vereniging
en de behoefte aan een professionele secretaris werd door Willy vanaf 1974 vervuld.
Eerst hield ze nog kantoor op zolder boven de varkensstal en deed alles zelf, later kreeg ze hulp van Andreas Wijgmans voor de boekhouding en weer later verhuisde ze naar Driebergen, waar het steeds groeiende secretariaat onderdak vond op de begane grond van haar woonhuis, Lindelaan 12.
In de periode van Willy’s secretarisschap is, kortgezegd, ontzettend veel overhoop gehaald, gereorganiseerd, tot stand gebracht of soms ook niet gelukt. Willy heeft daarin een enorme en belangrijke rol gespeeld; zij zette door, ook
bij tijdelijke tegenwind, inspireerde, coördineerde en stuurde in de richting die zij het beste vond. Maar met zoveel takt en vriendelijkheid, dat vrijwel niemand zich gekwetst voelde en ze toch haar zin meestal kreeg, in alle bescheidenheid.
Dit secretarisschap heeft geduurd tot 1987, toen ze na een paleisrevolutie voorzitter moest worden. Ook die functie heeft ze twee jaren met resultaat vervuld; de BD-Vereniging bleef voortbestaan.
Tot aan haar afscheid op 16 juni 1990 vervulde Willy haar taken als bestuurs- en redactielid (sinds 1956) van de vereniging. In Vruchtbare Aarde zijn veel artikelen van haar hand over de biologisch dynamische groenteteelt verschenen.
Een rustig leventje achter de geraniums aan de Lindelaan was niets voor Willy en ze bleef dan ook, met allerlei grotere en kleinere taakjes, actief in de BD. Maar wel kon zij meer tijd vinden om zich te verdiepen in haar andere grote interesse, de antroposofie. Dit heeft ze vol gehouden zolang haar conditie het toeliet, dus vrijwel tot het eind van haar leven.
In de zomer van het vorig jaar werd Willy getroffen door een herseninfarct. Ze was sinds die tijd aangewezen op verzorging en gedwongen stil te zitten in een rolstoel. Dit was voor haar een raadselachtige opgave die zoals ze zelf zei ‘de moeilijkste opgave in haar leven was’.
Bruno van der Dussen en Jola Meijer
Dynamisch Perspectief no. 3/4 2002