Elisabeth Spanjer

Geslacht: Vrouw
Vader: Lucas Bernardus Spanjer
Moeder: Elisabeth de Jong
Geboren: 21 Juni 1915 Amsterdam
Aantekeningen: IISG Archief Elisabeth Fisher-Spanjer
Periode (1914-) 1925-2007
Omvang 1.2 m.
Raadpleging Beperkt
Toestemming vereist voor inv. nrs. 1-149 van gevolmachtigde van schenker
Biografie
Geboren in Amsterdam 1915; bekend als Bep Spanjer , noemde zich later Elizabeth ; kind uit een vrij huwelijk van linksrevolutionaire ouders; lid van de Revolutionaire Jeugdbond in 1931; secretariaatsmedewerker bij het Nationaal Arbeids-Secretariaat 1933-1938; had in die tijd een relatie met Henk Sneevliet ; secretaresse bij de publiciteitsafdeling van filmmaatschappij Metro-Goldwyn Mayer in Amsterdam 1938-1941 waar zij een relatie kreeg met journalist Henk Scholte ; werkte voor de gelijkgeschakelde filmindustrie 1942-1944; van 20 mei tot 1 juli 1944 opgesloten in Scheveningen en Vught terwijl zij in verwachting was; in september 1944 reisde zij de vader, Louis Thijssen redacteur van De Gil achterna, die naar Duitsland was gevlucht; beviel in december 1944 van Victor Sebastiaan en woonde bij de familie Stägemann in Wolfenbüttel; vertaler bij het Landratsamt Wolfenbüttel; in 1946 naar Berlijn met ex-concentratiekampgevangene Joop Zwart die zich bezig hield met de opsporing van vermisten; huwelijk in 1948, dochter Elisabeth (Pop) geboren in 1953; vanaf 1950 in Amstelveen verzorgde zij met Joop Zwart de Nederlandse editie van de Deutsche Korrespondenz (Bonn) 1952-1970; secretaresse van Frans Goedhart vanaf 1952; betrokken bij anti-communistische aktiviteiten, zoals begeleiding transport hulpgoederen voor Hongarije 1956; zij verliet Joop Zwart in 1959; tweede huwelijk in 1967 met Frank S. Fisher (1912-1969) een tot Amerikaan genaturaliseerde voormalige Duitse Trotskist van joodse afkomst; literair agent van de Alexander Herzen Foundation (Stichting) c. 1969-1978. Zie verder de biografie van Rob Hartmans, Alleen in de wind. Een leven in de twintigste eeuw (Amsterdam 2007).
Inhoud
Dagboek 1931-1932; zakagenda 1937; correspondentie 1933-1941, 1953-2007 met Willy Brandt 1968-1979, Theo van Driesten 1933, 1937, Frank S. Fisher 1958-1970, Klaus Harpprecht 1953-1973, Richard en Lotte Löwenthal 1958-1985, Iness(sa) Rubin-Aksel'rod 1980-1984, Henk Sneevliet c. 1938, 1941, Gertrud Stägemann 1955-1980, Raymond Stoop 1937-1938, Monique Thijssen 1977-2003, Bas Zwart c. 1962-1971 en anderen; stukken betreffende haar periode in Duitsland 1944-1948; haar aanstelling bij het Nationaal Arbeidssecretariaat 1932, 1936-1937, werk voor de Nederlandse editie van de Deutsche Korrespondenz (Bonn) 1952-1968 en de Ambassade van de BRD in Den Haag 1965-1977, 1995; stukken betreffende anticommunisme en andere maatschappelijke initiatieven 1956-1957, 1967, 1988; stukken betreffende Joop Zwart c. 1930-1999; stukken afkomstig van anderen: enkele stukken van haar moeder Elisabeth de Jong en haar kinderen Bas en Elisabeth (Pop) Zwart 1935, 1942, 1964, 1967; Frank S. Fisher ( Franz Jakubowski ) 1921-1970; Kurt en Nelly Jakubowski (Frank's ouders) 1938-1969; Alexander Herzen Foundation (Stichting) 1968-2005.
Ordening
Uit het archief is niet geschoond. Alleen dubbelen zijn verwijderd. Enkele stukken uit het archief zijn toegevoegd aan het archief van Henk Sneevliet en enkele gedrukten zijn opgenomen in de bibliotheek. Beeldmateriaal is opgenomen in de collectie van Beeld en Geluid en terug te vinden via de collectiecode E. Fisher-Spanjer . Bij het privéarchief van Elisabeth Fisher-Spanjer bevinden zich nog stukken van de Alexander Herzen Foundation (Stichting) . Het grootse deel van haar AHF-stukken zijn opgenomen in het afzonderlijke AHF-archief waarvan al eerder een lijst was gemaakt. Daartussen bevinden zich ook stukken die eigenlijk in haar privéarchief thuishoren. Het is aan te raden beide archieven te raadplegen.
Bewerking
Inventaris door Atie van der Horst in 2009

Gezin 1

Huwelijkspartner: Johannes Hendrikus Zwart geb. 6 OKT 1912 overl. 9 Sept 1991
Huwelijk: 28 OKT 1948 Velsen
Kinderen:
  Victor Sebastiaan Zwart Female geb. 11 Dec 1944

Gezin 2

Huwelijkspartner: Frank Stephan Fisher geb. 10 Juni 1912 overl. 9 OKT 1970
Huwelijk: 28 Jan 1967 New York, Verenigde Staten