Jacob Hagemeijer

Geslacht: Man
Vader: Joan Georg Hagemeijer
Moeder: Tonia Voors
Geboren: 26 Dec 1890 Amsterdam
Beroep: huisschilder
Aantekeningen: RevLijst; Hilversum. Schilder. Ondertekent Dienstweigeringsmanifest Mobiliseren 1927. Lijst links-extremistische personen (1939). Anarchist. Lijst revolutionairen (1925). Penningmeester afdeling I.A.M.V.
J. Giesen - Nieuwe Geschiedenis p. 113:
Een merkwaardig geval was zeker dat van J. Hagemeijer, die in zijn brochure ,,Christ avant tout", een uitgave van de afdeeling Gooi der Internationale Antimilitairistische Vereeniging, zijn volledige briefwisseling openhaar maakte met do koningin der Nederlanden, over het onderwerp militaire dienstweigering. ,,0pwaarts" vatte de zaak samen in zijn no. van 13 Oct. 1916 als volgt :
,,Een jong decoratie-schilder to Hilversum, J. Hagemeijer, die als landstormplichtige van de jaarklasse 1910 begin October onder de wapenen moest komen, schreef d.d. 27 Aug. een brief aan de Koningin, waarin hij H. M. vroeg hem voor te lichten bij de oplossing van een moeilijke gewetensvraag. Hij schreef dat twee figuren voor zijn geest staan: de Christus, die hem gebiedt zijn naasten lief te hebben en Hare Majesteit, die van hem vergt, dat hij zich in den wapenhandel zal oefenen en op bevel moorden zal op groote schaal.
,,Nu zal ik dus moeten besluiten, schrijft hij, in dienst van den één, of in dienst van den ander. In dienst van Christus of in dienst van Uwe Majesteit.
,,Steeds als ik mij zelf in stilte voor deze keus plaats, dan is 't alsof alles mij toefluistert het gesproken woord, dat op mij zoo'n machtigen indruk heeft gemaakt. Dit zweeft mij nu altijd voor den geest, daarvoor behoort moed in dezen tijd van moord.
,,Ik heb op 't oog het woord, door Uwe Majesteit over de wereld geslingerd: ,,le Christ avant tout".
,,Christus vóór alles, menschelijkheid voor alles!
,,Uwe Majesteit Zelf spoort mij dus aan, Christus vóór alles te kiezen. Voor mij heeft dit te beteekenen dat ik dus kort en goed den militairen dienst zal moeten weigeren in naam van Uwe Majesteit zelve, als zijnde in tegenstrijd met de leer van het waarachtig menschzijn, met Christus leer."
,,Hagemeijer ontving daarop het volgende schrijven:
,,Den heer HAGEMEIJER
,,te Hilversum.
,,Naar aanleiding van uw schrijven van den 27en Aug. j.l. gericht tot Hare Majesteit de Koningin, ben ik gemachtigd u enkele woorden to antwoorden.
,,Bij eenig nadenken moet het u duidelijk zijn, dat ,,dienstweigeren", onder welken vorm en om welke reden ook, nooit de goedkeuring van het Hoofd van den Staat kan hebben en dat het Hoofd van den Staat voor ,,dienstweigeren" nooit verzachtende omstandigheden kan vinden.
,,De door u aangehaalde woorden ,,Christ avant tout" zijn niet door H. M. de Koningin uitgesproken of ,,de wereld ingeslingerd", zooals u zegt; maar deze woorden werden door Hare Majesteit neergeschreven op een portret, dat H. M. schonk aan de Argentijnsche dame, die eene reproductie van het fraaie Christusbeeld uit de Andes aan het Vredespaleis ten geschenke gaf. Dus eene geheel particuliere handeling.
,,Mijns inziens is er volstrekt geen tegenstrijdigheid in deze woorden en het zich gereedmaken om zoonoodig de zijnen en huis en hof te hunnen verdedigen. Integendeel. Mij dunkt dat men van het begin af tot het einde uit de Bijbelsche geschiedenis moet leeren hoe de meest heilige plicht van den man is om vrouw en kinderen, huis en haard te verdedigen, zooals zelfs elk dier is aangeboren door het hem door God gegeven instinct.
,,De geheele natuur is daarop gegrond. Laat mij u een werkelijk goeden raad geven, jonge man! Laat u niet afleiden door theatrale woorden en gedachten; heb vertrouwen in hen die u hebben te leiden, al kunt gij hen niet begrijpen; denk u rustig en kalm in, in den plicht, die niet alleen de regeering, maar de geheele natuur, uw eigen mannelijk gevoel, u oplegt, om gereed te zijn de uwen to kunnen verdedigen. En klamp u daaraan alleen vast.
,,Doe uw plicht en tracht Christus te dienen door in uwe naaste omgeving steeds zooveel mogelijk liefde, toewijding en zelfopoffering te betrachten; maar niet door de theatrale woorden of daden. Nogmaals, luister naar mijn raad. Er is geen tegenstrijdigheid.
,, (w.g.) De Particuliere Secretaris
,,van H.M. de Koningin
,,VAN GEEN."
,,Het schrijven heeft den heer Hagemeijer niet overtuigd. Hij schrijft o.a.:
,,Dat dienstweigering nooit de goedkeuring van een Staatshoofd kan hebben is dan ook voor mij duidelijk, wanneer er voor het Staatshoofd niets hooger is dan die staat, maar wanneer door het Staatshoofd wordt gezegd of geschreven - wat toch hetzelfde is - ,,Christ avant tout", dan verandert dit geheel.
Want dan toch wordt de vraag, welke, èn door het Staatshoofd èn door mij moet worden gedaan: wat Christus in deze van ons eischt. En dan wordt die zekerheid dat een Staatshoofd nooit goedkeuring kan hechten aan dienstweigering wel eenigszins twijfelachtig.
,,Wat die Bijbelsche geschiedenis mij van het begin tot het eind leert is, dat een mensch, welke zich met recht Christen noemt, niet moet doen wat de Bijbel zegt, maar wat Christus zegt.
,,Dit is niet hetzelfde.
,,Christus was een hervormer.
,,Christus predikte een nieuwen godsdienst. De godsdienst uit den tijd vóór Christus, gericht naar het Oude Testament, was niet dezelfde, als wat Christus predikte.
,,Als Christus hetzelfde sprak wat de schriftgeleerden uit dien tijd vertelden, dan zouden de schriftgeleerden in Christus niet zoo'n vijand hebben gezien. Dan was Christus nooit gekruisigd geworden. Maar Christus predikte iets anders dan vóór hem gepredikt is geworden, vandaar ook het door Hem zoo vaak gebruikte ,,Gij hebt gehoord dat gezegd is...... maar ik zeg u..."
Frederik van Eeden schreef over deze kwestie een artikel in de ,,Telegraaf" van 20 Oct. '16, waarin langs de volgende 7 punten de stijgende lijn van het toenmalige Wilhelmina-standpunt naar het Hagemeijer-standpunt te trekken is :
1o. Men kan Christus niet als particulier boven alles stellen en hem dan weer officieel achteruit zetten;

Gezin 1

Huwelijkspartner: Lokretia Veldman geb. 27 Apr 1888
Huwelijk: 3 Juni 1915 Amsterdam
Scheiding: 10 MEI 1961