Pieter Johannes Willem Klaarhamer

Geslacht: Man
Vader: Johannes Klaarhamer
Moeder: Willempje Brouwer
Geboren: 17 Sept 1848 Amsterdam
Overleden: 3 Nov 1920 Hilversum
Beroep: evangelist
Aantekeningen: Predikant te Middelburg, vanaf 1886
Geboren te Amsterdam, 17 september 1848
Overleden te Utrecht, 4 november 1920
Ouders : Johannes (die een broeder was van ds. Gerrit Klaarhamer, predikant te Montfoort) en Willempje Brouwer
Huwt te Amsterdam 17 augustus 1871 Johanna Maria Amons, geboren te Amsterdam, 14 februari 1841, dochter van Jan Christoffel en Marrijtje Velthuysen. Hun zoon ds. Johannes Pieter, gereformeerd predikant te Dokkum
Opmerking : Kandidaat te Utrecht in 1882. Predikant te Hilversum op 1 juli 1882. Alhier van 2 juli 1886 tot 10 maart 1887. Predikant bij de Gereformeerde Kerk alhier 10 maart 1887. Idem te Utrecht 2 augustus 1891. Emeritus 1 mei 1919
Verwijzing : Jaarboek Gereformeerde Kerken 1921, blz. 310-316 / De Bie en Loosjes IV, 780-782
Bron : W.M.C. Regt, Naamlijst der Predikanten van Zeeland, deel I, pagina 543
In het vroege voorjaar van 1887 roept ds. Klaarhamer op tot afscheiding van het Hervormd Genootschap en trekt daardoor volle kerken. Vanuit het hele eiland komen mensen naar hem luisteren. Velen worden getroffen door zijn eerlijke prediking die vrucht draagt. Oefenaar Jan Vader uit Meliskerke hoort ook veel mensen over hem spreken en voelt zich tot hem aangetrokken. Hoewel Vader enerzijds vindt dat het ijveren voor afscheiding 'Ezau's handen' zijn, is hij toch voorzichtig: 'De leer van Klaarhamer, dat schijnt mij en veel vromen met mij, dat het Jacobs stemme is. Dat is bij mij altans vast en zeker waar dat ik, noch ds. D. Janse in zijn schaduw kunnen staan.' Ds. Klaarhamer schrijft een brief aan het Provinciaal Bestuur waarin hij zijn afscheiding bekend maakt. Van de 34 Hervormde ambtsdragers volgen 9 kerkenraadsleden ds. Klaarhamer. Samen met een ouderling stelt ds. Klaarhamer een brief op en bericht de overheid dat 'de kerkenraad der Hervormde Gemeente uit het Synodaal verband is getreden.' Dit wordt uiteraard door Hervormde zijde met klem tegengesproken. De Middelburgsche Courant bericht op 12-3-1887 dat ds. Klaarhamer is geschorst en als lid van de Hervormde Kerk geschrapt.
SCHUUR
Nadat ds. Klaarhamer is geschrapt als lid van de Hervormde Kerk, zit hij niet stil. Aangrijpend is het als hij met een groep volgelingen een plaats moeten zoeken om samen te komen. Haat, laster en moeiten krijgen ze over zich heen. Men komt in de 1ste zondag samen in de grote zaal van Het Schuttershof. Het is te midden van lijdensweken. De eerste psalm die word gezongen is Psalm 25: 1 en 7. Ds. Klaarhamer preekt over JEZUS gevangenneming en over het kruiswoord:VADER vergeef het hun...' De toeloop is zo groot dat veel mensen weer naar huis moeten, omdat het overvol is. Enkele weken later preekt ds. Klaarhamer in een landbouwschuur en doopt daar een aantal kinderen. Er worden plannen beraamd om een nieuw kerkgebouw te bouwen in de Bogardstraat te Middelburg. Ds. Klaarhamer geeft ook leiding en raad aan andere gemeenten op Walcheren die breken met de Hervormde Kerk. Het optreden van de Walcherse dominee wordt nauwlettend in de gaten gehouden door de afgescheiden gemeenten in de omgeving. De prediking van ds. Klaarhamer zorgt voor een toenemende stroom kerkgangers en met name de Ledeboerianen denken terug aan de tijd dat ds. Ledeboer werd geschorst. Gaat de geschiedenis zich herhalen? Is de tijd van wederkeer tot de kerk der vaderen aangebroken? Ook van de zijde der dolerenden wordt uitgezien naar contact. In mei 1887 worden kerkelijke vergaderingen gehouden bij beide groepen, waar de toenadering op de agenda staat. Zij hebben weinig bezwaren en stellen als tegemoetkoming voor een nieuwe, getrouwere psalmberijming te kiezen. De ledeboerianen daarentegen zijn voorzichtig en wilen afwachten of het wel van de HERE is. Daarnaast speelt de psalmberijming van Datheen een grote rol! Nog steeds liggen de 'nieuwe psalmen' van 1773 gevoelig!
BIJZAKEN
Klaarhamer wil met de andere dolerende kerken op Walcheren graag aansluiting zoeken bij de Ledeboeriaanse gemeenten. Hij zoekt contact met ds. D. Janse en zijn kerkenraad. Spoedig vinden de 1ste samensprekingen plaats, al werkt het vertragend dat ds. Janse en de ouderlingen P. Ingelse en J. Corré dit op persoonlijke titel doen. De verschillen worden niet verzwegen, maar men zoekt elkaar op gemeenschappelijke punten. Over de prediking en de belijdenis wordt weinig gesproken, daarin herkent men elkaar. Over bijzaken wordt men het minder snel eens. Ds. Klaarhamer wordt in augustus uitgenodigd om te komen preken in de Segeersstraat, maar is op die datum bezet. De Ledeboeriaakse broeders moeten de punten van bespreking overleggen met hun achterban. Uiteindelijk lopen de onderhandelingen in 1889 vast, omdat er te veel argumenten naar boven komen die het samengaan verhinderen. De oude psalmen, de te weinig hechte band tussen beide groepen, de kans dat niet alle Ledeboeriaanse gemeenten mee zullen gaan en nog een aantal bezwaren vormen een te groot struikelblok.
In 1891 neemt ds. Klaarhamer een beroep aan naar Utrecht. Hij neemt afscheid in een stampvolle Noorderkerk. Al heeft het wolkje voor de Ledeboerianen geen overvloedige regen gegeven, toch is er natgemaakt en heeft het vruchten gedragen. Ds. Klaarhamer blikt na 25 jaar terug in een gedachtenisrede en belijdt: 'Het verootmoedigen en schuldbelijden duurde maar kort. We hebben vergeten en nagelaten de persoonlijke bekering en het jagen naar de heiliging des harten en des levens'.
PSALMBERIJMINGEN
De psalmberijming wordt elke keer opgeworden als struikelblok. Er spreekt een soort verlegenheid en aarzeling uit de besluiten en brieven uit die tijd. Wat zijn de eigelijke verschillen? Is de tijd nog niet rijp? Is men bang om zich te binden aan een kerkverband? Enkele decennia later vindt de Vereniging van 1907 plaats tussen de Ledeboerianen en kruisgemeenten. Ook dan spelen dezelfde vezwaren een grote rol in de voorafgaande besprekingen. Toch gaat men dan wel samen verder, terwijl elke gemeente de vrijheid krijgt om de 'oude' of de 'nieuwe' psalmen te zingen
tekst: W.M. Sturm

Gezin 1

Huwelijkspartner: Johanna Maria Amons geb. 14 Feb 1841 overl. 31 MEI 1929
Huwelijk: 17 Aug 1871 Amsterdam
Kinderen:
  Johanna Maria Klaarhamer Male geb. 11 OKT 1881 overl. 31 MRT 1896
  Johannes Pieter Klaarhamer Male geb. 1873
  Pieter Jan Christoffel Klaarhamer Male geb. 27 Dec 1874 overl. 1954
  Cornelis Gerrit Klaarhamer Male geb. 29 Dec 1876 overl. 2 Juli 1960