Herman Cornelis Voorhoeve

Geslacht: Man
Vader: Jacob Voorhoeve
Moeder: Anna Dooremans
Geboren: 9 Feb 1837 Rotterdam
Overleden: 21 Aug 1901 Dillenburg, Duitsland
Beroep: uitgever, evangelist
Aantekeningen: VOORHOEVE, HERMANUS CORNELIS,
* Rotterdam 9 febr. 1837, t Dillenburg (D.) 21 aug. 1901. Zn. van Jacob Voorhoeve, commissionair in effecten, theekoopman en makelaar in assurantiën, en Anna Dooremans. Uitgever 1858. Evangelist en voorganger van de Vergadering van Gelovigen Rotterdam ca. 1858-1876, 's-Gravenhage 1876-1901. Hij huwde op 26 nov. 1863 te Düsseldorf met Sophia Katharina Hermine Linde (1842-1901). Tot hun kinderen behoorden de homeopathische arts Jacob Voorhoeve (1865-1937) en Johannes Nicolaas Voorhoeve (1873-1945), de latere uitgever en voorganger onder de 'Broeders'.
V. stamde uit een aanzienlijke, van oorsprong Dordtse patriciërsfamilie; zijn vader sympathiseerde met het reveil en was een voorvechter in de schoolstrijd. Na het gymnasium werd V. in de verzekeringsfirma van zijn vader opgenomen. Toen hij echter in 1856, mede door zijn predikant, de latere prof. J.I. Doedes, tot persoonlijk geloof was gekomen, begon hij zich af te vragen of het wel bijbels was verzekeringen af te sluiten. In diezelfde tijd las hij enkele door de afgescheiden predikant H.P. Scholte vertaalde bijbellezingen van J.N. Darby over het verval en de hoop van de kerk en de door G. Willink, een Ned. pionier van de Vergadering van Gelovigen, vertaalde geschriften van Darby en anderen. V.s oom Hein was wegens tbc in 1854 naar het kuuroord Pau in Zuid-Frankrijk gereisd. Pau was toen het centrum van de Broederbeweging (de Vergaderingen van Gelovigen) in Frankrijk, vooral rond de persoon van P. Schlumberger, een persoonlijke vriend van Darby, die eveneens aan tbc leed. Door hem kwamen Hein Voorhoeve en zijn vrouw met de Broeders in aanraking. In 1856 en 1857, bij een familiebezoek te Rotterdam, ontmoetten ze Darby op diens doorreis. Deze hield enkele bijbellezingen in Rotterdam en vierde met Hein Voorhoeve en diens vrouw avondmaal in hun huis aan de Hoogstraat. Daaraan namen ook de 20-jarige V. én diens moeder deel. Hier ligt het feitelijke begin van de Rotterdamse Vergadering van Gelovigen, vooral door toedoen van de jeugdige V., die alle geschriften van de Broeders die hij in handen kon krijgen, verslond. In 1857 begon de welgestelde patriciërszoon in de achterbuurten van Rotterdam het evangelie te prediken in geleende kamers en begon de kleine Vergadering te groeien, mede met steun van Hermans moeder. Ca. tien jaar later voegde ook vader Jacob Voorhoeve zich na veel strijd bij de Broeders, daarover ernstig berispt door réveil-mannen als G. Groen van Prinsterer en O.G. Heldring.
In 1859 was de Rotterdamse Vergadering al zo gegroeid dat die ver buiten Rotterdam begon op te vallen. Reveil-man H.J. Koenen schreef zelfs over "die opwekking te Rotterdam", die "veelzins een darbystisch karakter dreigt aantenemen". Op één punt verschilde de groep van mening met Darby: onder invloed van Broeders uit Duitsland, met name C.A. Eberstadt (die zich in Winterswijk gevestigd had), kwamen zij tot de opvatting dat de kinderdoop niet bijbels was.
Al in 1858 begon V. met de uitgave van het tijdschrift Bode des Heils in Christus, dat tot op heden (2001) vooitbestaat. In de eerste jaargangen staan meest artikelen vertaald uit het Engels, Frans of Duits, maar ook artikelen die weliswaar niet ondertekend zijn (zoals de gewoonte bij de Broeders in de begintijd was), maar ook niet de aantekening 'Vertaald' dragen, zodat deze voor het merendeel waarschijnlijk van de hand van V. zijn. In de vierde jaargang begon zijn Beschouwing over den Brief van Paulus aan de Romeinen, een verslag van 'bijbelbesprekingen' over deze Brief, blijkens de inhoud sterk op de inzichten van Darby teruggaand. Later heeft V. over alle brieven van Paulus zulke Beschouwingen gepubliceerd.
Nog op jonge leeftijd evangeliseerde V. ook lange tijd in Silezië, waar veel Vergaderingen ontstonden. In 1871 gaf hij de eerste editie van de bundel Geestelijke liederen uit (zangbundel van de Ned. Vergaderingen), die toen 147 liederen omvatte, waaronder vele van zijn eigen gedichten.
In 1876 bracht V. zijn uitgeverszaak, waarmee hij begonnen was, onder in 's-Gravenhage, in het Paulus-Potterhuis aan de Dunne Bierkade 17. Op de zolderverdieping begon de uitgeverij.
Achter het huis verrees later het fraaie 'vergaderlokaal' van de Broeders in 's-Gravenhage, dat nog steeds in gebruik is. In die zaal heeft V. talloze bijbellezingen gehouden en talloze personen gedoopt. Op dit adres werd voortaan de Bode des Heils uitgegeven en verschenen nieuwe geschriften van V. Tot zijn hoofdwerk behoorde zijn medewerking aan de vertaling van het O.T. in het Duits (1869-1870, Elberfelder Bibel) en van het N.T. in het Nederlands (1877). Ook publiceerde hij een evangelisatieblad voor kinderen {Voor de lieve kleinen) en voor volwassenen {De blijde boodschap), veel kinderboekjes en een Vragenboekje voor gebruik bij bijbellessen, een Geïllustreerde christelijke scheurkalender (vanaf 1890) en, samen met gelovigen uit allerlei andere kringen, het Geïllustreerd weekblad Timotheüs (vanaf 1895), waarvan hij tot zijn overlijden hoofdredacteur was. Verder heeft V. verschillende 'Scholen met den Bijbel' opgericht en zich beijverd tégen de prostitutie en de vaccinatiedwang en vóór de homeopathie, destijds de z.g. 'zachte geneeskunde' (zijn broer N.A.J. Voorhoeve was oprichter van de Homeopathische Vereniging in Nederland).
G e s c h r. : De persoonlijke tegenwoordigheid des H. Geestes, Rott. 1862. - Gedachten over het avondmaal des Heer en, Rott. 1863. - De toekomst onzes Heeren Jezus Christus, Rott. 1869. - Wat is heiligmaking volgens de
Schrift? Rott. 1875. - De leer der uitverkiezing volgens de Schrift, 's-Grav. 1877. - Particuliere of algemeene genade? 's-Grav. 1881. - Beschouwing over de Openbaring, 's-Grav. 1885.
L i t.: Aspecten van het reveil, o.r.v. J. van den Berg (e.a.). Kampen 1980, reg. in v. - W.J. Ouweneel, Gij zijl allen broeders. Het Nederlandse Réveil en de 'vergaderingen' van de 'Broeders', Apeldoorn 1980, 201-223 en passim. - Dez., Een is uw Meester. Hoofdstukken uit de geschiedenis van de 'Broeders', Vaassen 1985, passim. - C. Houtman, Overige vertalingen. In: Wegwijs in bijbelvertalingen, o.r.v. J. van Bruggen, 's-Grav. 1981, 73-76. - Dez., Het Nieuwe Testament van V. (de Telos-Vertaling). In: Spectrum van bijbelvertalingen, een gids, o.r.v. H.W. Hollander, Zoetermeer 1994, 112-116. - NedP, jg. XIV (1926), 346 vlg.; jg. XLV (1959), 304. - NNBW, X.
W.J. OUWENEEL
Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme

Gezin 1

Huwelijkspartner: Sophia Katharina Hermine Linde geb. 12 Apr 1842 overl. 3 Aug 1901
Huwelijk: 26 Nov 1863 Düsseldorf, Duitsland
Kinderen:
  Anton Voorhoeve Male geb. 21 MEI 1867 overl. 28 Aug 1942
  Johanna Voorhoeve Male geb. 20 MEI 1875
  Jacob Voorhoeve Male geb. 19 Jan 1865 overl. 14 MEI 1937
  Anna Voorhoeve Male geb. 12 Juni 1869 overl. 21 Jan 1911
  Herman Voorhoeve Male geb. 26 Apr 1871
  Johannes Nicolaas Voorhoeve Male geb. 25 Aug 1873 overl. 29 Dec 1948
  Cornelis Voorhoeve Male geb. 24 Feb 1877 overl. 27 Jan 1918
  Jozef Voorhoeve Male geb. 22 Feb 1879 overl. 22 Juni 1942
  Sophia Voorhoeve Male geb. 9 Aug 1880
  Hermina Voorhoeve Male geb. 3 Juli 1882
  Cornelia Voorhoeve Male geb. 2 Sept 1884
  Jacoba Voorhoeve Male geb. 18 Apr 1888